در قانون مدنی و بر اساس قوانین فقهی طلاق را می توان به دو نوع رجعی و بائن تقسیم بندی کرد . هر کدام از انواع طلاق ، احکام ویژه خود را دارند و آثاری که بر جای می گذارند متفاوت است . در این مقاله ابتدا به توضیح مختصر طلاق رجعی و طلاق بائن و تفاوتشان می پردازیم.
” در طلاق رجعی مرد می تواند در مدت عده از طلاق رجوع کند “
طلاق رجعی
در ماده ۱۱۴۸ قانون مدنی طلاق رجعی تعریف شده است . بر اساس این ماده : ” در طلاق رجعی برای شوهر در مدت عده حق رجوع است “ . بدین ترتیب در تعریف طلاق رجعی می توان گفت که طلاق رجعی طلاقی است که پس از آن ، زن باید عده نگه دارد و در این مدت رجوع از طلاق امکانپذیر است . به همین دلیل ، در صورتی طلاق رجعی است که :
اولا بعد از طلاق لازم باشد که زن عده طلاق نگه دارد . بنابراین ، طلاقی که عده ندارد ( مانند دختر باکره و زن یائسه ) ، طلاق از نوع بائن است .
دوما اینکه در زمان عده بتوان از طلاق رجوع کرد . بنابراین ، اگر طلاق عده داشته باشد اما رجوع از آن ممکن نباشد ، طلاق رجعی نیست . مانند طلاق برای بار سوم و طلاق خُلع .
طلاق بائن
بر عکس طلاق رجعی ، در طلاق بائن مرد نمی تواند از طلاق رجوع کند . قانونگذار در ماده ۱۱۴۵ قانون مدنی انواع طلاق بائن را بیان کرده است که بر اساس آن در موارد زیر طلاق بائن است .
طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود ،
طلاق یائسه
طلاق خلع و مبارات ؛ مادام که زن به عوض رجوع نکرده است ،
سومین طلاق که پس از سه وصلت متوالی به عمل آید ؛ اعم از اینکه وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد طلاق بائن کلیک کنید .
” در طلاق رجعی زن در مدت عده حق نفقه دارد “
تفاوت های طلاق رجعی و طلاق بائن
اولین تفاوت طلاق رجعی و طلاق باین در خصوص امکان رجوع مرد از طلاق است . بنابراین ، در شرایطی که مرد می تواند در ایام عده از طلاق رجوع کند بدون اینکه دوباره عقدی میان آنها منعقد شود ، در طلاق بائن چنین امری امکانپذیر نیست و برای اینکه زن و مرد دوباره به زوجیت هم درآیند باید عقد جدیدی میان آنها خوانده شود .
دومین مورد تفاوت طلاق رجعی و طلاق بائن این است که در صورت بائن بودن طلاق ، زن در صورتی که عده نداشته باشد ، می تواند بلافاصله با مرد دیگری ازدواج کند ؛ اما در صورتی که طلاق از نوع رجعی باشد ، زن باید تا پایان مدت عده صبر کند و سپس ازدواج کند . در غیر این صورت ، احکام ازدواج با زن شوهردار بر آن بار می شود .
سومین فرق طلاق رجعی و بائن در ماده ۹۴۳ قانون مدنی بیان شده است . با این توضیح که اگر شوهر زن خود را به طلاق رجعی طلاق بدهد ، هریک از زوجین که در طول مدت عده فوت شود دیگری از وی ارث خواهد برد . اما در طلاق بائن ، رابطه زوجیت به محض خواندن صیغه طلاق به پایان رسیده و هیچ یک از آنان در صورت فوت دیگری ارثی نمی برند .
چهارمین تفاوت طلاق رجعی و طلاق بائن از آنجایی ناشی می شود که در طلاق رجعی زن کماکان در حکم زوجه مرد است و مرد موظف به ایفای تکالیفی در برابر زن خود می باشد . به عنوان مثال ، با اینکه زن و مرد از هم جدا شده اند ، اما به لحاظ شرعی مرد نمی تواند تا زمانیکه مدت عده به پایان نرسیده است مطلقه رجعیه را از محل سکونتش یعنی منزل خود خارج کند .
آخرین مورد ، مربوط به نفقه زن در طلاق رجعی و بائن است . بر اساس ماده ۱۱۰۹ قانون مدنی نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده بر عهده شوهر است ؛ مگر اینکه طلاق به علت ناشزه بودن زن رخ داده باشد . اما اگر انحلال نکاح به علت طلاق باین بوده باشد ، زن حقی برای دریافت نفقه نخواهد داشت .
