دفاتر اسناد رسمی که در ایران بیش از نیم قرن سابقه فعالیت دارند ، در درجه اول برای تنظیم روابط مالی مردم ایجاد شدند . همانطور که می دانید اسناد رسمی از اعتبار اثباتی بسیار زیادی به لحاظ حقوقی برخوردار هستند و از به وجود آمدن نزاع های بی مورد جلوگیری می کنند . به بیان ساده تر مالکیت اشخاص را اثبات کرده و به تعهدات و عقود خصوصی رسمیت می بخشند .
دفاتر اسناد رسمی یکی از موسسات اداره ثبت هستند که در ظاهر مستقل عمل می کنند و به قوه قضاییه وابسته نیستند . این دفاتر وظیفه ارائه خدمات در زمینه ثبتی و تنظیم اسناد را عهده دار هستند که برای ارائه هر کدام از این خدمات مستحق دریافت مبلغی با عنوان حق التحریر می شوند .
تمام دفاتر اسناد رسمی در سراسر کشور باید براساس تعرفه حق التحریر دفاتر اسناد رسمی از مراجعان خود حق الزحمه دریافت کنند و مجاز به دریافت مبلغی بیش از آنچه در تعرفه مشخص شده نیستند . در ادامه به توضیحاتی در خصوص تعرفه حق التحریر دفاتر اسناد رسمی ۹۹ در خصوص اسناد مالی ، غیر مالی و سایر خدمات ثبتی می پردازیم .
تعرفه تنظیم اسناد مالی
به موجب ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی : ” اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک یا دفاتر اسناد رسمی و یا نزد سایر ماموران رسمی در حدود صلاحیت آنان و برابر مقررات قانونی تنظیم شده باشند . ” اسناد رسمی هستند . تعرفه تنظیم این اسناد با توجه به نوع سند و مبلغ آن مطابق با جداول زیر می باشد :
- اسناد مالی
از منظر علم حقوق ، مال به طور کلی به مواردی گفته می شود که قابل تملک بوده و قابلیت اختصاص به شخص یا اشخاصی را داشته باشد .
مبلغ سند | تعرفه |
تا مبلغ پنجاه میلیون ریال مقطوعا | ۸۰۰ هزار ریال |
تا مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال نسبت به مازاد ۵۰ میلیون ریال | ۸در هزار |
تا مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال نسبت به مازاد ۲۰۰ میلیون ریال | ۵در هزار |
تا مبلغ یک میلیارد ریال نسبت به مازاد ۵۰۰ میلیون ریال | ۴۰در هزار |
تا مبلغ سه میلیارد ریال نسبت به مازاد یک میلیارد ریال | ۲در هزار |
تا مبلغ شش میلیارد ریال نسبت به مازاد یک میلیارد ریال | ۱در هزار |
تا مبلغ ۱۰ میلیارد ریال نسبت به مازاد شش میلیارد ریال | %۷در هزار |
تا مبلغ ۲۰ میلیارد ریال نسبت به مازاد ۱۰ میلیارد ریال | %۵در هزار |
تا مبلغ ۱۰۰ میلیارد ریال نسبت به مازاد ۲۰ میلیارد ریال | %۲در هزار |
بیش از ۱۰۰ میلیارد ریال نسبت به مازاد ۱۰۰ میلیارد ریال | %۴در هزار |
- اسناد اموال منقول
مطابق با ماده ۱۹ قانون مدنی : ” اشیائی که نقل آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد بدون اینکه به خود یا محل آن خرابی وارد آید منقول است . ” بنابراین اشیائی مانند اتومبیل ، اسکناس ، سهام ، چک و امثالهم اموال منقول به حساب می آیند .
مبلغ سند | تعرفه |
تا مبلغ ده میلیون ریال مقطوعا | ۳۵۰هزار ریال |
تا مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال نسبت به مازاد ۱۰ میلیون ریال | ۶در هزار |
تا مبلغ یک میلیارد ریال نسبت به مازاد ۲۰۰ میلیون ریال | ۴در هزار |
بیش از یک میلیارد ریال نسبت به مازاد یک میلیارد ریال | ۱در هزار |
- اسناد معاملات غیر منقول و پیش فروش ساختمان طبق ارزش معاملاتی
مبلغ سند | تعرفه |
تا مبلغ ده میلیون ریال مقطوعا | ۸۰۰هزار ریال |
تا مبلغ ۵۰ میلیون ریال نسبت به مازاد ۱۰ میلیون ریال | ۱۲۰در هزار |
تا مبلغ ۱۰۰ میلیون ریال نسبت به مازاد ۵۰ میلیون ریال | ۴۰در هزار |
تا مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال نسبت به مازاد ۱۰۰ میلیون ریال | ۲۰در هزار |
تا مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال نسبت به مازاد ۲۰۰ میلیون ریال | ۱۲در هزار |
تا مبلغ ۱ میلیارد ریال نسبت به مازاد ۵۰۰ میلیون ریال | ۶در هزار |
بیش از یک میلیارد ریال نسبت به مازاد یک میلیارد ریال | ۳در هزار |
مطابق قانون به طور کلی سند عبارت است هر نوشته ای که در مقام دعوا یا دفاع قبل استناد باشد . البته اسناد انواع مختلفی دارند که توان اثباتی آن ها را در دادگاه متمایز می کند و همچنین نسبت به برخی از اسناد استنادی در دادگاه ها می توان ادعای انکار یا تردید کرد .
تعرفه تنظیم اسناد غیر مالی
بر اساس ماده ۱۲۴ قانون ثبت اسنادی که تعیین قیمت برای آن ها ممکن نباشد مانند وکالت نامه ها ، تعهد نامه ها ، صلح ، هبه نامه و امثالهم اسناد غیر مالی محسوب شده و تعرفه تنظیم آن ها در دفاتر اسناد رسمی به شرح ذیل می باشد :
اسناد غیر مالی | تعرفه |
وکالت نامه های فروش یا انتقال | ۱/۵۰۰/۰۰۰ریال |
سایر وکالت نامه ها | ۱/۰۰۰/۰۰۰ریال |
تنفیذ نامه ، رضایت نامه ، اقرار نامه ، تعهد نامه ،متمم قرارداد ، اجاره | ۱/۰۰۰/۰۰۰ریال |
تقسیم نامه برای هر واحد مال منقول نظیر خودرو و غیر منقول مانند زمین ، آب و قطعه نفکیکی | ۱/۰۰۰/۰۰۰ریال |
تعهد نامه دانشجویی که به نفع مراکز آموزش عالی یا آموزش و پرورش و صندوق های مربوط به آن تنظیم می شود | ۲۰۰/۰۰۰ریال |
وقف نامه | ۳/۰۰۰/۰۰۰ریال |
وصیت نامه | ۱/۵۰۰/۰۰۰ریال |
صلح دعاوی قراردادهای غیرمالی | ۱/۰۰۰/۰۰۰ریال |
تعویض یا ضم وثیقه | ۱/۲۰۰/۰۰۰ریال |
سایر اسناد غیر مالی | ۸۰۰/۰۰۰ریال |
یکی از تقسیم بندی های قانون آیین دادرسی مدنی در مورد دعاوی ، تفکیک دعاوی به مالی و غیر مالی است . در دعاوی مالی برای ذی نفع ، حقی که قابل تبدیل شدن به پول یا مالی را داشته باشد وجود دارد و برعکس در دعاوی غیر مالی موضوع دعوا در خصوص مال یا منفعت نیست و مواردی مانند ازدواج ، طلاق و وکالت را در بر می گیرد .
تعرفه تنظیم سایر خدمات ثبتی
دفاتر اسناد رسمی به غیر از مواردی که در بالا گفته شد خدمات دیگری نیز ارائه می کنند از قبیل صدور گواهی صحت امضا ، استعلام از سازمان ثبت و مواردی از این دست که تعرفه حق الزحمه تحریر ۹۹ آن ها از قرار زیر می باشد :
سایر خدمات ثبتی | تعرفه |
فک رهن یا فسخ سند | ۸۰۰/۰۰۰ریال |
صدور اجرائیه | ۲/۰۰۰/۰۰۰ریال |
صدور اخطاریه | ۲۰۰/۰۰۰ریال |
امور مربوط به قبوض سپرده | ۲۵۰/۰۰۰ریال |
تهیه رونوشت از ثبت دفتر | ۴۰۰/۰۰۰ریال |
تصدیق مطابقت رونوشت و فتوکپی با اصل از اسناد و مدارک دفترخانه | ۱۵/۰۰۰ریال |
تصدیق مطابقت رونوشت و فتوکپی با اصل اسناد مالکیت در صورتی که توسط ذی نفع تهیه گردد | ۶۰/۰۰۰ریال |
صدور گواهی علت عدم ثبت سند | ۵۰/۰۰۰ریال |
ثبت عزل یا استعفای وکیل و فسخ ملاحظات ثبت دفتر | ۵۰۰/۰۰۰ریال |
گواهی امضا | ۳۰۰/۰۰۰ریال |
استعلام از سازمان ثبت و سایر ادارات و پاسخ استعلامات | ۱۵۰/۰۰۰ریال |
همانطور که می دانید وکلا برای پیگیری پرونده ها و دفاع از موکلان خود در مراجع قضایی مستحق دریافت حق الزحمه می شوند . در اغلب اوقات حق الوکاله وکلا در قرارداد وکالت که فی مابین وکیل و موکل منعقد می گردد ، مشخص می شود اما در صورتی که در قرارداد بر مبلغی به عنوان حق الزحمه وکیل توافق نشده باشد و یا از عبارت هایی نظیر مطابق تعرفه استفاده شود ، ملاک محاسبه دستمزد ، آیین نامه تعرفه حق الوکاله وکلا دادگستری است .