ازدواج سفید در مشهد

 

اساساً موضوع رابطه جنسی و همچنین پاسخگویی به نیاز جنسی موضوعی خیلی حساس و پر اهمیت تلقی می‌شود. در نظام‌های فکری کشورهای گوناگون، آن دسته از روابط جنسی بین زن و مرد که بدون رعایت چارچوب و موازین رایج در آن جامعه شکل گرفته باشد؛ به مفهوم بی بند و باری و فساد تعریف شده است. فرهنگ برقرار در هر کشور در هر دوره تاریخی دچار تغییرات زیادی بوده است که ریشه در تفکر حاکمان و اندیشمندان آن کشور دارد.

کشورمان ایران نیز همچون ملل دیگر دارای فرهنگ و آداب و رسوم مختص به خود می‌باشد که در مورد روابط جنسی زن و مرد تعیین و تکلیف کرده است. همانطور که مستحضرید، فرهنگ و آداب و رسوم قالب کشورمان برگرفته از مبانی دینی و فرهنگ ناب ایرانی بوده و عموم مردم ایران متدین به دین اسلام و مذهب شیعه می‌باشند و در کنار آن با فرهنگ و آداب و رسوم ایرانی خود، مناسبات اجتماعی و شخصی خود را به پیش می‌برند.

در سالیان اخیر کلید واژه داغ و مهمی که در مبحث پاسخگویی به نیازهای جنسی زن و مرد در ایران ترویج پیدا کرده است؛ کلید واژه‌ی ازدواج سفید می‌باشد. احتمالا تا حدودی در خصوص مسئله ازدواج سفید و شرایط مربوط به آن آگاهی در اختیار دارید. قطعا می‌دانید که ازدواج سفید در ایران از هیچ جایگاه قانونی، شرعی و عرفی برخوردار نیست و به منزله تخطی از قوانین و مفاهیم دینی حاکم بر کشور می‌باشد و بحث و جدال های زیادی را نیز به همراه داشته است.

ازدواج سفید چیست؟

اگر بخواهیم ازدواج سفید را به صورت ساده تعریف نماییم می‌توانیم بگوییم که ازدواج سفید، شروع و تشکیل پیوند زناشویی بین یک زن و مرد بدون لحاظ چارچوب قانونی، حقوقی، شرعی و عرفی می‌باشد.

در واقع در ازدواج سفید زن و مرد بدون ثبت رسمی و قانونی مسئله ازدواج و بدون گذراندن آداب و رسوم مرسوم در رابطه با ازدواج رسمی، شروع زندگی‌شان را زیر یک سقف پایه ریزی می‌نمایند. طبعاً در چنین ارتباطی طرفین تعهد قانونی و شرعی نسبت به یکدیگر ندارند و نمی‌توانند مدعی حق و حقوقی نسبت به یکدیگر باشند.

با این اوصاف متوجه می شویم که ازدواج سفید پدیده‌ای غیر قانونی، غیر رسمی و خلاف و آداب و رسوم حاکم بر جامعه می باشد و در دنباله آن، مجموعه ای از ناهنجاری‌های اخلاقی و اجتماعی به بار می‌آید.

 

از همین رو مسئله ازدواج سفید باعث نگرانی و بحث و کشمکش‌های زیادی در میان مسئولان ذی ربط، کارشناسان، جامعه شناسان و دیگر صاحب نظران این حوزه شده است. در ادامه بیشتر با ازدواج سفید و مسائل مرتبط با آن آشنا می‌شویم.

تاریخچه ازدواج سفید از کجا  نشات گرفته است؟

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان؛ اهمیت و نقش محوری خانواده در جامعه ایرانی دارای وجه تمایز‌هایی با سایر کشورهای دنیا می‌باشد. به طور مثال اهمیت و جایگاه ویژه‌ای که خانواده در زندگی شخصی و اجتماعی اشخاص در ایران دارد، در مقام مقایسه با این جایگاه برای ملل اروپایی و آمریکایی نمی‌باشد. چرا که کشورمان به دلیل ریشه فرهنگی متاثر از مبانی دین مبین اسلام و تمدن ناب ایرانی به جایگاه ویژه خانواده در پیشبرد زندگی اجتماعی و شخصی افراد تاکید ورزیده است. این مهم را به راحتی می‌توان در گفتمان بزرگان و صاحب نظران دینی و ملی کشورمان شاهد بود.

در خصوص تاریخچه ازدواج سفید بایستی به نظام اجتماعی و تشکیلاتی کشورهای غربی رجوع کرد. جایی که در سالیان اخیر شروع و برقراری پیوند عاطفی و زناشویی در کشورهای غربی در ساختاری خارج از مباحث حقوقی و سنت‌های مرسوم ترویج پیدا کرده است و مقوله ازدواج غیر رسمی و غیر حقوقی از جایگاه خاصی برخوردار شده است.

ازدواج سفید برای اولین بار در ایالات متحده امریکا و زیر پرچم جنبشی به نام آزادی زنان پایه ریزی شده است. اگرچه جنبش آزادی زنان با هدف و نیت توسعه اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و … کشور و تحقق مفهوم عدالت در همه ابعاد برای زنان شکل گرفت، اما سال‌ها بعد این جنبش به نام انقلاب جنسی دربین کارشناسان معرفی گشت و ابعاد عدالت جویانه و ضد تبعیض آن جایش را به ناهنجاری‌ها و رفتارهای نامتعارف و ابتذال محور در بین زنان داد. درست است که ماهیت و هدف جنبش آزادی زنان دارای ارزشمندی‌های زیادی برای جامعه ایالات متحده امریکا بود ولی نمی‌توان از ناهنجاری‌ها و سنت شکنی‌های غیر اخلاقی آن چشم پوشی کرد.

از آن زمان بود که پدیده ازدواج سفید و شروع زندگی مشترک بدون لحاظ مسائل قانونی و رسمی ترویج یافت.

آمار ازدواج سفید

در کشورمان آمار دقیق و مشخصی پیرامون پدیده ازدواج سفید ارائه نشده است و این مسئله صرفاً به عنوان یک نگرانی و دغدغه معرفی شده است. متاسفانه بسیاری از رسانه‌ها و مسئولان ذی ربط اقدام به چشم پوشی از موضوع ازدواج سفید کرده اند که آن چنان جالب توجه به نظر نمی‌رسد. چرا که این مسئله‌ای است که در بطن جامعه وجود داشته و آمارهای غیررسمی از رشد و افزایش روز افزون آن سخن به میان آورده است. بنابراین لازم است که در بستری آزاد و تحلیلی به موضوع ازدواج سفید پرداخته شود و جنبه‌های اجتماعی و اخلاقی آن برای عموم مردم تشریح گردد.

آمارهای ازدواج سفید در امریکا اذعان می‌دارد که بیش از دو سوم زوج‌های این کشور، قبل از ازدواج رسمی و قانونی، اقدام به زندگی در زیر یک سقف را داشته‌اند.

در سال ۱۹۹۴، حدود ۳/۷ میلیون زوج آمریکایی بدون ازدواج رسمی در کنار یکدیگر و زیر یک سقف زندگی می‌کردند و نزدیک به اواخر دهه ۱۹۹، حداقل ۵۰ تا ۶۰ درصد زوج‌ ها، قبل از ازدواج رسمی، با هم زندگی می‌کردند. همچنین این در حالی است که تا قبل از سال ۱۹۷۰، زندگی زن و مرد بدون ازدواج رسمی در ایالات متحده غیرقانونی و جرم محسوب می‌شد. بر اساس آمارهای رسمی مراجع ذی ربط کشور آمریکا؛ از سال ۱۹۶۰ تا سال ۲۰۰۰ میلادی ، تعداد زوج هایی که خارج از چارچوب ازدواج رسمی با هم زندگی کرده‌اند، ده برابر شده و در حال حاضر، زندگی مشترک بدون ازدواج رسمی، به موضوعی عادی در روند آشنایی زن و مرد در زندگی اجتماعی کشور امریکا مبدل گشته است.

بنابراین مشخص می‌شود که پدیده ازدواج سفید در بخش اعظمی از جامعه آمریکا پذیرفته شده است و دارای خاصیت هنجار شکنانه و غیر اخلاقی نمی‌باشد.

 

 دلایل گسترش ازدواج سفید در  ایران

اگرچه تعداد ازدواج سفید در جامعه ایرانی تعداد قابل ملاحظه‌ای در قیاس با جمعیت کشور نمی‌باشد ولی همین میزان نیز موضوعی نگران کننده و خطرساز برای مسئولان و کارشناسان ذی ربط تلقی می شود و بایستی به سرعت به فکر راهکاری برای رفع این معضل اجتماعی نمایند.

مهمترین دلایل و علت‌هایی که باعث رشد این طور روابط خارج از چارچوب می‌شود عبارتند از:

 

بالا رفتن سن ازدواج جوانان ایرانی

همه ما می‌دانیم که ازدواج مناسب بایستی در یک دوره زمانی مشخصی صورت گیرد و افزایش پیدا کردن سن ازدواج جوانان سبب نوعی سر درگمی در انتخاب و شکل گیری مسیر ازدواج رسمی می‌شود. همین اشکال باعث می‌شود که زمینه ها برای انحراف و هدایت روابط عاطفی و جنسی جوانان در بستر ازدواج سفید شکل گیرد.

بالا رفتن سن ازدواج نیز متاثر از دلایل و شاخص‌های زیادی است که ریشه در مباحث اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد که می‌توان مطالب و صحبت‌های زیادی پیرامون این موضوع ایراد داشت.

بالا رفتن آمارهای طلاق

به هر حال وقتی جوانان به آمارهای طلاق در جامعه ایرانی توجه می‌کنند؛ احساس نگرانی و ابهامی در خصوص صحت و درستی انتخاب خود برای ازدواج در خود می‌یابند. این موضوعی است که انکار ناپذیر بوده و نمی‌توان آن را موضوعی بهانه جویانه و بی تأثیر در گرایش جوانان به ازدواج سفید تلقی کرد.

وقتی به ریشه‌های طلاق در جامعه ایرانی توجه می‌نماییم؛ به دلایل مختلفی می‌رسیم که تاثیر گرفته از مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه است. بنابراین لازم است که مسئولان ذی ربط، فکری به حال آمار نگران ‌کننده طلاق داشته باشند تا ستون های ازدواج رسمی که امری مقدس در فرهنگ و دین ما می‌باشد به لرزه نیفتد.

 

عدم اعتقاد به مسئله ازدواج

متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد نوعی نقصان در اعتقادات و تفکرات برخی از جوانان می‌باشیم که در خصوص مسائل دینی و مذهبی و همچنین آداب و رسوم حاکم بر کشور سوالات و ابهامات زیادی دارند. از طرف دیگر به دلیل اینکه بستر مناسب برای پاسخگویی به ابهامات و سوالات این جوانان فراهم نمی‌باشد، رسانه‌ها و منابع نوشتاری مختلف و با طرز تفکر‌های گوناگون به دنبال پاسخگویی به این نیاز جوانان می‌باشند.

طبعاً به دلیل اینکه هیچ نظارت و کنترلی پیرامون اندیشه‌ها و عقاید در اختیار قرار داده شده از جانب این منابع به جوانان وجود ندارد ،شاهد این موضوع هستیم که بسیاری از جوانان مسئله ازدواج را از لحاظ شرعی و حقوقی موضوعی اشتباه قلمداد کرده و انتخاب می‌ نمایند که در بستر ازدواج سفید، نیازهای عاطفی و زناشویی خود را مرتفع سازند.

در همین خصوص لزوم توجه و نظارت بیشتر از جانب مراجع ذی ربط و همچنین روشنفکران دینی و اجتماعی دوچندان می باشد تا بتوانند از نظر تفکرات حاکم بر جوانان تغییرات روبه مثبتی ایجاد نمایند.

مهم‌ترین معایب و نقص‌های ازدواج سفید

با همه گفته‌هایی که داشتیم متوجه شدید که ازدواج سفید برای جامعه ایرانی غیرقابل هضم بوده و دچار مشکلات و اشکالات زیادی است. اگر بخواهیم مهم‌ترین معایب و نقص‌های ازدواج سفید را در جامعه ایرانی عنوان نماییم، می‌توانیم به موارد ذیل اشاره داشته باشیم:

  • عدم تعهد و وفاداری
  • خیانت جنسی زوجین به یکدیگر
  • ازدواج سفید برای بسیاری از زنان و مردان به منزله خوش گذرانی و تفریح تعریف شده است.
  • بروز مشکل در روابط خانوادگی
  • عدم پذیرش و حمایت عاطفی و مالی از طرف خانواده‌ها
  • توسعه فساد در جامعه در شرایطی که فهم لازم برای ازدواج سفید وجود ندارد.
  • نقص در ستون‌های خانواده ایرانی

ترویج آزمایشی شدن مقوله ازدواج، موقتی شدن و عدم تعهد پذیری طرفین در ازدواج سفید باعث ممانعت از این موضوع می‌شود که بسیاری از جوانان از فواید ازدواج رسمی برای طرفین غافل شوند. جمع کثیری از روانشناسان بر این باورند که عدم قطعیت درمورد ثبات و طول عمر روابط مربوط به ازدواج سفید، سرمایه ‌گذاری در آن را برای هر دو طرف خطر ساز می نماید. از سوی دیگر؛ گذراندن زندگی با یک شخص به جای ازدواج کردن با وی، جذابیت مقوله ازدواج را برای اشخاص کم می‌نماید و حتی در صورت پذیرش ازدواج دائم با همان فرد یا فرد دیگر، احتمال موفق شدن این اشخاص در زندگی مشترک و زناشویی به مراتب کمتر است.

احتمال به جدایی ختم شدن ازدواج های سفید به چه میزان است؟

اساساً عمر ازدواج سفید در ایران و جهان زیاد نمی‌باشد و احتمال جدایی زوجین درگیر با ازدواج سفید به مراتب بیشتر از ازدواج رسمی است. چرا که طرفین تعهدی نسبت به یکدیگر ندارند و می‌‌توانند گزینه جدایی را به راحتی انتخاب کنند. تعهداتی که در ازدواج رسمی وجود دارد جنبه ‌های زیادی را در بر دارد؛ جنبه‌های حقوقی، اجتماعی، فردی و اخلاقی که حائز اهمیت نیز می‌باشد.

 

در کشورهای اروپایی و امریکا ازدواج سفید در یک دوره یک تا دو ساله یا به ازدواج رسمی ختم شده و یا اینکه به جدایی ختم می‌شود. البته بخش اعظمی از ازدواج سفید در کشورهای غربی به دلیل آنکه فرهنگ و نوع نگرش جامعه غربی متناسب با سبک زندگی همچون ازدواج سفید است؛ به ازدواج رسمی و تشکیل خانواده منجر می‌شود ولی اکثریت ازدواج‌های سفید جامعه ایرانی به دلایل بالا به جدایی منجر شده و همچون تجربه ای عاطفی و جنسی تلقی می‌شود.

البته نمی‌توان به آن بخش از ازدواج‌های رسمی که ریشه در روابط قبل از ازدواج و شاید ازدواج سفید داشته باشد اشاره نکرد ولی به طور کلی نمی‌توان تعادلی بین مزایا و معایب ازدواج سفید در جامعه ایرانی پیدا کرد. بنابراین لازم است جوانان ایرانی با توجه ویژه ای در خصوص پدیده ازدواج سفید تفکر کرده و از انتخاب سطحی و عجولانه برای گزینش سبک زندگی زناشویی همچون ازدواج سفید خودداری نمایند.