بسیاری از این افراد که موفق به یک اختراع و ساخت یک وسیله و… می‌شوند به دنبال این می‌روند که این اختراع را به نام خود ثبت کنند. در ابتدا کار این عمر ممکن است کمی پیچیده بنظر برسد. در ادامه مطلب همراه ما باشید تا مراحل ثبت اختراع و چگونگی ثبت اختراع را برسی کنیم.
شرایط لازم برای ثبت شدن یک اختراع
اختراع در لغت به معنی چیزی نوانگیختن، ایجاد کردن، ساختن و از خود درآوردن است. سازمان جهانی مالکیت فکری میگوید: اختراع به معنی ایده یک مخترع است به طوری که عملاً برای یک مشکل خاص در زمینه فناوری راه حل ارائه می‌کند. همچنین این سازمان، پتنت را حقی انحصاری که در قبال اختراع انجام شده به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می‌شود تعریف می‌کند. با توجه اعطای حق انحصاری به مالک پتنت، لازم است معیار‌های مشخصی در نظر گرفته شود تا براساس این معیار‌ها درباره پتنت شدن یک اختراع قضاوت کرد و به افرادی که اختراع آن‌ها واجد شرایط لازم است، این حق انحصاری اعطا شود. بر این اساس تمام اختراعات قابلیت ثبت و پتنت شدن را ندارد و برای این که اختراعی قابلیت پتنت شدن داشته باشد، باید ویژگیهای لحاظ شده در قوانین ثبت اختراع را داشته باشد.
پتنت مجوز تولید محصول اختراعی نیست
سازمان جهانی مالکیت فکری، پتنت را حقی انحصاری که در قبال اختراع انجام شده، به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می‌شود (grant)، تعریف می‌کند. به عبارت دیگر، پتنت سندی است که بنابر درخواست متقاضی به وسیله یک اداره دولتی ثبت اختراع یا توسط یک اداره منطقه‌ای به نیابت از چند کشور صادر می‌شود به طوری که این سند ضمن توصیف اختراع، حمایت قانونی و حق انحصاری یک اختراع را به صاحب آن در محدوده زمانی خاصی که عمدتاً ۲۰ سال است، اعطا می‌کند تا مانع از بهره‌برداری دیگران (تولید، استفاده، فروش و واردات) از آن اختراع بدون اجازه مالک پتنت شود. نکته بسیار مهم این است که پتنت واقعاً حق تولید، استفاده یا فروش اختراع را به مالک پتنت نمی‌دهد بلکه پتنت دیگران را از تولید، استفاده، فروش یا واردات یک اختراع باز میدارد؛ به عبارت بهتر، پتنت مجوز تولید محصول اختراعی نیست بلکه تنها دیگران را از تولید آن باز میدارد.
برای ثبت اختراع به کجا مراجعه کنیم؟
برای ثبت اختراع باید به سایت اداره کل مالکیت صنعتی (www.ssaa.ir) مراجعه و جهت تحویل مدارک در انتهای پروسه ثبت و همچنین جهت انجام برخی از امور اداری در طول انجام مراحل ثبت باید به اداره ثبت اختراعات واقع در تهران، خیابان قائم مقام فراهانی، نرسیده به تقاطع خیابان بهشتی مراجعه شود.
آیا به جز تهران ثبت اختراع در جای دیگری صورت می‌گیرد؟
خیر، در حال حاضر ثبت اختراع فقط در تهران و در اداره کل ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی انجام می‌گیرد که در مراحل ابتدائی شامل ثبت اظهارنامه و تسلیم مدارک لازم و متون اختراعی می توان پروسه ثبت را بطور آن لاین (اینترنتی) انجام داد و با دریافت کد و رمز مربوطه جریان ثبت را پیگیری نمود ولی در برخی از مراحل (صدور ابلاغیه جهت مراجعه حضوری) و همچنین اخذ و تایید برخی از نامه ها و در صورت نهائی شدن ثبت جهت تشکیل پرونده و ارائه اصل و کپی مدارک برای صدور سند اختراع باید حضورا” به اداره ثبت اختراعات مراجعه گردد.
سیستم ثبت اختراع در ایران چگونه است؟
در گذشته سیستم ثبت اختراع در کشور ما، سیستم اعلامی بوده.که بر اساس این سیستم، ثبت اختراع طبق ادعای مخترع صورت می‌گرفت. یعنی ادعای مخترع مقرون به صحت تلقی شده و به شرط عدم سابقه ثبت، ادعای مخترع (با رعایت اینکه اختراع در حیطه حمایت ثبت قرار دارد یا خیر) به ثبت می‌رسید .البته در سال ۸۹ به همت ریاست اداره مالکیت صنعتی و همچنین ریاست اداره ثبت اختراعات سیستم ماهوی جایگزین سیستم اعلامی گردیده است. لازم بذکر است اخیرا” در جهت تحقق این امر اداره ثبت اختراعات مبادرت به اخذ تاییدیه علمی یا همان استعلام از مراجع علمی ذیصلاح نموده است که این امر با صدور نامه درخواست استعلام توسط اداره ثبت اختراعات به مرجع علمی مربوطه و صلاحیت دار انجام می گیرد.
