شرایط دریافت خسارت تاخیر در پرداخت بدهی در مشهد

خسارت تاخیر تادیه را تحت چه شرایطی  می توان از مدیون  مطالبه کرد؟

در کشور ما با توجه به تورم افسار گسیخته ای که حاکم بر جامعه می باشد و روز به روز از  ارزش پول ملی کاسته می شود به دلیل همین تورم در صورتی که پولی در دست شخصی باشد و آن شخص از پس دادن آن خود داری کند، طلبکار ممکن است ضرر های زیادی  به واسطه ی کاهش ارزش پول متحمل شود، ازهمین رو، دریافت خسارت تاخیر تادیه در این صورت بسیار مهم و حیاتی می باشد. فرض کنید شخص الف  از سال ۱۳۹۰ از شخص به مبلغ  ۱۰۰ میلیون تومان پول طلبکار است  و  شخص از استرداد آن تا حال حاضر« سال۱۴۰۰»  خودداری نموده است.

ملاحظه نمایید که از آن زمان تا حال حاضر تا چه مقدار از ارزش پول کاسته شده است چراکه ارزش ۱۰۰میلیون تومان سال ۱۳۹۰ مسلماً بسیار بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان سال ۱۴۰۰ می باشد ،بنابراین می توان با اجتماع شرایطی از بدهکار که از استرداد مبلغ خوددرای می نماید مطالبه خسارت تاخیر در پرداخت کرد.

در خصوص دریافت خسارت تاخیر تادیه در پرداخت ما دو مقرره مهم در قانون گذاری داریم اولی ماده ی ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی که در خصوص دیون عادی می باشد و دومی قانون استفساریه تبصره الحاقی به ماده ۲ قانون صدور چک مصوب ۱۳۷۶/۳/۱۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام که در خصوص چک می باشد.

خسارت تاخیر تادیه

ماده ی ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ی ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی مقرر می دارد :در دعاوی که موضوع آن دین و از نوع وجه رایج بوده و با مطالبه داین و تمکن مدیون، مدیون امتناع از پرداخت نموده ، در صورت تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از زمان سررسید تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبکار ، دادگاه با رعایت تناسب تغیییر شاخص سالانه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می شود محاسبه و مورد حکم قرار خواهد گرفت مگر اینکه طرفین به نحوی دیگری مصالحه کنند.

مطابق صدر  این ماده ی قانونی که مربوط به دیونی به جز چک می باشد طلبکار در صورتی می تواند خسارت تاخیر تادیه از بدهکار دریافت  نماید که آن را مطالبه نموده باشد. بنابراین، اگر طبق همان مثال  شخصی از دیگری از سال ۱۳۹۰ مبلغی طلبکار باشد اما از او مطالبه ننماید و در سال ۱۴۰۰ از وی  مطالبه کند مبنای محاسبه خسارت تاخیر تادیه از سال ۱۴۰۰ محاسبه خواهد شد نه سال ۱۳۹۰ بنابراین ملاحظه می گردد که چه خسارت زیادی به طلبکار وارد خواهد شد.


جهت دریافت خسارت تاخیر تادیه چگونه می توان از بدهکار مطالبه نمود؟

طلبکار باید مبلغ طلب خویش را مطالبه نماید و بهترین راه و ساده ترین آن ارسال اظهارنامه مبنی بر مطالبه طلب است. البته این بدان معنا نیست که اگر از راه های دیگری مطالبه شود نیز مشمول عنوان مطالبه نشود مثلا طلبکار با شهادت شهود ثابت کند که از بدهکار مطالبه نموده است اما این راه ها کمی دشوار است و همانطور که بیان گردید بهترین را ارسال اظهارنامه به بدهکار مبنی بر اعلام در جهت دریافت طلب است.البته دریافت خسارت تاخیر تادیه به جز مطالبه  آن منوط به جمع شرایط دیگری نیز هست ازجمله تمکن مدیون، امتناع از پرداخت و تغییر شاخص نرخ بانک مرکزی.

در خصوص خسارت تاخیر تادیه چک نیاز به مطالبه طلبکار نمی باشد چراکه به موجب قانون استفساریه مجمع تشخیص مصلحت نظام خسارت تاخیر تادیه در هر صورت قابل مطالبه است اما در مورد  مبنای تاریخ آن بین دادگاه ها اختلاف بود، چراکه،  برخی از دادگاه ها مبنای محاسبه خسارت تاخیر را تاریخ سررسید چک می دانستند و برخی دیگر تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت را ملاک در یافت خسارت تاخیر می دانستند که نهایتاً دیوان عالی کشور  با صدور رای وحدت رویه به شماره ۸۱۲ به تاریخ ۱/۴/۱۴۰۰ به اختلاف نظرها پایان داد و مبنای دریافت خسارت تاخیر تادیه چک را تاریخ سررسید چک بیان کرد نه تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت.