هر شخصی حق دارد برای اقامه دعوی اعم از دعوی حقوقی و کیفری برای خود وکیل انتخاب نماید . وکالت در دادگاه ها شامل تمام اختیارات راجع به امر دادرسی می شود ، مگر اینکه موکل برخی از اختیارات را از وکیل خود سلب کرده باشد . اما در صورتی که برخی از افراد توانایی گرفتن وکیل را نداشته باشند در این صورت طبق قانون دادگاه رسیدگی کننده به پرونده برای وی وکیل تسخیری می گیرد تا فرد بتواند در محکمه از خود دفاع کند
وکیل تسخیری
وکیل تسخیری مخصوص امور کیفری می باشد . قانونگذار برای به وجود اوردن شرایط مساوی و رعایت حقوق متهم و به دلیل آن که متهم بتواند از خود دفاع کند تمهیداتی را اندیشیده است و موادی از قانون را به آن اختصاص داده داست . وکیل تسخیری وکیلی است که متهم می تواند از دادگاه تقاضا نماید و اگر دادگاه تشخیص دهد متهم توانایی انتخاب وکیل را ندارد از بین وکلای حوزه قضایی و در صورتی که امکانش نبود از نزدیکترین حوزه مجاور وکیلی برای متهم تعیین خواهد نمود و اگر وکیل حق الوکاله بخواهد دادگاه حق الزحمه او را از بودجه دادگستری پرداخت خواهد کرد . وکیل تسخیری دارای همان حدود اختیارات وکیل دادگستری می باشد . با این وجود گرفتن وکیل تسخیری دارای شرایطی است که در ذیل به آن می پردازیم .
لازم به ذکر است که تقریبا مشابه وکیل تسخیری در امور کیفری ، وکیل معاضدتی در امور مدنی داریم .
شرایط گرفتن وکیل تسخیری
از شرایط گرفتن وکیل تسخیری طبق تبصره های ماده ۱۸۶ قانون ایین دادرسی کیفری عبارت است از :
- جرایمی که بر حسب قانون مجازات آن قصاص نفس ، اعدام ، رجم ، حبس ابد می باشد چنانچه متهم شخصا وکیل معرفی ننماید تعیین وکیل تسخیری برای او الزامی است مگر در جرایم منافی عفت که متهم از حضور یا معرفی وکیل امتناع کند .
- متهم توان مالی برای گرفتن وکیل را نداشته باشد .
- در صورتی که متهم نتواند وکیل برای خود بگیرد ، چه خود بخواهد وکیل بگیرد و چه نخواهد دادگاه برای وی وکیل تسخیری مشخص می کند .
