عقد وکالت
عقد وکالت طبق ماده ۶۵۶ عقدی است که یک نفر ، دیگری را برای انجام امری نایب خودش می کند . وکالت اصولا با اجرت است اما طبق ماده ۶۵۹ می تواند مجانی باشد . اجرت وکیل به سه صورت امکانپذیر است :
۱ – در قرارداد ذکر شده باشد . ۲ – عرف تعیین می کند . ۳ – به میزان اجرت المثل تعیین شود .
قرارداد وکالت می توان به دو صورت باشد :
۱- وکالت عام : یعنی وکالت کلی است و موکل به وکیل می گوید ، می توانی درباره این ملک هر کاری لازم است انجام بدهی .
۲ – وکالت خاص : مثلا موکل به وکیل می گوید ، می توانی این ملک را بفروشی در اینجا وکالت مقید است و موکل فقط وکالت در فروش را به وکیل خود داده است .
لازم به ذکر است که اگر وکالت در مورد خاص باشد ، اختیارات و وظایف وکیل مشخص است به همین دلیل وکالت در مورد خاص بهتر می باشد و امکان سو استفاده وکیل از بین می رود .
گاهی شخص وکالت بلاعزل به وکیل می دهد و کلیه اختیارات قانونی را از خود سلب می کند . در این مورد مشکلات فراوانی ایجاد می شود .
انقضای وکالت
انقضای وکالت طبق ماده ۶۷۸ قانون مدنی به چند طریق امکانپذیر است ، از جمله : عزل وکیل – استعفای وکیل – موت یا جنون وکیل یا موکل .
– عزل وکیل : موکل هر وقت بخواهد می تواند وکیل را عزل کند ، مگر اینکه وکالت وکیل و یا عدم عزل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد . لازم به ذکر است تمام کارهای که وکیل قبل از رسیدن خبر عزلش در حدود وکالت خود انجام دهد نسبت به موکل نافذ است .
استعفای وکیل : بعد از این که وکیل استعفا داد ، اگر همچنان موکل بر اجازه خود باقی باشد ، وکیل می توان در حدود وکالتش اقدام نماید .
– موت یا جنون وکیل یا موکل : موت ، سفیه شدن یا جنون موکل یا وکیل موجب بطلان وکالت است .
– هرگاه مال موضوع وکالت از بین برود .
– وکیل موضوع وکالت را انجام دهد .
– موکل خود قبل از وکیل موضوع وکالت را انجام دهد . مثلا اگر وکالت در فروش زمین یا ملکی را به وکیل بدهد بعد خود زودتر آن زمین یا ملک را بفروشد .