از آنجا که جهل به قانون رافع مسئولیت نیست یا به عبارتی بی اطلاعی از قوانین منجر به رفع مسئولیت مجرمانه نیست و همچنین این روزها دنیای مجازی بخش بزرگی از روزمرگی ما را تشکیل می دهد لذا تلاش شده در این مقاله شما را با تعدادی از قوانین حاکم بر فضای مجازی آشنا کنیم.
جرائم سایبری به چه معناست؟
جرائم سایبری به مجموعه جرم هایی گفته می شود که در محیط سایبری صورت می گیرد.
بیشتر بخوانید :جرایم سایبری در مشهد
تعریف محیط سایبر:
سایبر در لغت به معنای غیرملموس و مجازی می باشد. محیطی که در آن تمامی اطلاعات و داده ها راجع به افراد، کشورها و ملت ها، فرهنگ ها و… به صورت تصویری، نوشته، صوت و سند وجود دارد.
جرائم در فضای سایبری:
- جرم هایی که علیه محرمانگی انجام داده می شود. مثل: دسترسی غیرمجاز (هکرها، کراکرها و..) ،شنود غیر مجاز، جاسوسی در فضای مجازی.
- جرم هایی که علیه صحت و درستی داده ها می باشد. مثل: جعل رایانه، ایجاد اخلال در داده ها و اطلاعات و یا تخریب داده ها
- کلاهبرداری و یا انجام سرقت در فضای مجازی با رایانه
- اعمال منافی عفت و اخلاق مثل ایجاد محتویات مستهجن و انتشار آنها
- نشر اکاذیب
بیشتر بخوانید :جرایم فضای مجازی
در اینجا از چند مورد از جرائم سایبری با نص صریح قانون یاد می کنیم:
الف) محتوا علیه اخلاق و عفت عمومی:
- اشاعه فحشا و منکرات
- تسهیل، تحریک، تشویق، ترغیب، تهدید و یا تطمیع افراد به دستیابی به محتویات مستهجن و مبتذل
- راه اندازی مراکز و پایگاه های همسریابی بدون اخذ مجوز در فضای مجازی
- استفاده ابزاری از افراد (اعم از زن و مرد) در تصاویر و محتوا.
- تحقیر و توهین به جنس زن، تبلیغ تجملات و تشریفات غیرقانونی و نامشروع.
ب) محتوا علیه امنیت و آسایش عمومی:
- محتوایی که به امنیت و اسایش جمهوری اسلامی لطمه وارد کند
- تبلیغ به نفع گروه ها و سازمانهای مخالف جمهوری اسلامی
- فاش نمودن و انتشار اسناد محرمانه دولتی، اسرار نیروهای مسلح، نقشه ها و استحکامات نظامی، مذاکرات غیرعلنی مجلس و..
- اخلال در وحدت ملی و ایجاد اختلاف مابین اقشار جامعه به ویژه از طریق طزح مسائل نژادی و قومی
پ) محتوا علیه مقدسات اسلامی و مقامات دولتی:
- اهانت به دین مبین اسلام
- تبلیغ به نفع احزاب، گروه ها و یا فرقه های منحرف و مخالف اسلام
- اهانت به امام خمینی (ره) و تحریف آثار ایشان و همچنین اهانت به مقام معظم رهبری و سایر مراجع مسلم تقلید
- اهانت، افترا و هجو به مقامات، نهادها و سازمانهای دولتی
- جعل پایگاه اینترنتی بانک ها، نهادها و سازمانهای دولتی و عمومی.
بیشتر بخوانید :بررسی جرم تکدی گری در مشهد
ج) محتوای رایانه ای:
- انتشار و سرویس دهی بازی های رایانه ای بدون مجوز یا دارای محتوای مجرمانه
- راه اندازی رادیو و تلویزیون بدون اخذ مجوز
- فروش، تبلیغ، توزیع و هرگونه اموزش استفاده از تجهیزات ماهواره ای، تجهیزات نظامی، مواد محترقه، مواد رادیواکتیو، مواد شیمیایی و…
- انتشار محتوای حاوی تحریک اعمال خشونت آمیز یا دعوت به خودکشی، تبلیغ مصرف مواد روان گردان، مواد مخدر و سیگار
- به کارگیری کلمات کلیدی غیرمرتبط با محتوای سایت و یا بازشدن تبلیغات ها و صفحات اجباری نامرتبط با موضوع سایت که منجر به اتلاف وقت و هزینه بازدید کننده و افزایش متقلبانه درامد مالک سایت و رتبه سایت می گردد.
- ایجاد مراکز قمار در فضای مجازی
- انتشار فیلترشکن و آموزش روشهای عبور از سامانه های فیلترینگ
- فروش، انتشار و یا در دسترس قرار دادن گذرواژه ها و داده هایی که امکان دسترسی غیرمجاز به داده ها و یا سامانه های رایانه ای یا مخابراتی دولتی را فراهم می کند
- انتشار و یا در دسترس قرار دادن محتویات اموزش دسترسی غیرمجاز، شنود غیرمجاز، جاسوسی، تخریب و ایجاد اخلال در داده ها (هک)
- نشر شایعات که به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی باشد
- نشر تصاویر، صوت، اسناد و داده های شخصی افراد دیگر بدون کسب رضایت وی که منجر به ورود به حریم شخصی فرد شود
بیشتر بخوانید :وکیل کلاهبرداری اینترنتی در مشهد مقدس
د) محتوای مرتبط با انتخابات:
- انتشار هرگونه محتوا با هدف ترغیب و تشویش مردم به تحریم و یا کاهش مشارکت در انتخابات
- نشر هجو یا هرگونه محتوای توهین آمیز علیه انتخابات
- استفاده ابزاری از تصاویر زنان برای تبلیغات و یا عدم رعایت شئونات اسلامی در انتشار تصاویر مربوط به نامزدهای انتخاباتی
تمامی این جرائم سایبری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به صورت حکم حبس یا جزای نقدی تعریف شده است. و پیگیری این جرائم زیر نظر حوزه فتا (فضای تولید و تبادل اطلاعات کشور) در فضای مجازی صورت می گیرد .
