ایا کتک زدن دزد مجاز است؟

ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی:

هرگاه فردی در مقام دفاع از جان خود، عرض، ناموس، مال، آزادی تن خود و دیگری در برابر هرگونه تجاوز یا خطر فعلی قریب الوقوع با رعایت مراحل دفاع مرتکب رفتاری شود که طبق قانون جرم محسوب میشود، در صورت اجتماع شرایط زیر مجازات نمیشود:

۱-رفتار ارتکابی برای دفع تجاوز یا خطر ضرورت داشته باشد.

۲-دفاع مستند به قرائن معقول یا خوف عقلایی باشد.

۳-خطر یا تجاوز به سبب اقدام آگاهانه یا تجاوز خود فرد و دفاع دیگری صورت نگرفته باشد.

۴-توسل به قوای دولتی بدون فوت وقت عملا ممکن نباشد یا مداخله آنان در رفع تجاوز و خطر موثر واقع نشود.

–خب حالا باید ببینیم این دفاع مشروعی که قانون در موردش گفته شده چیست؟(دفاع مشروع)

 مطابق ماده فوق دفاع مشروع از عوامل توجیه کننده جرم است بدین معنا که یک رفتاری که عملا طبق قانون جرم مجسوب میشود در شرایط و اوضاع و احوالی خاص این عمل طبق قانون توجیه میشود و از نظر قانون دیگر جرم نیست و مجازات ندارد مانند زمانی که یک سارق برای بردن مال دیگری به او حمله میکند و آن شخص برای جلوگیری از این کار مقاومت میکند به طوری که در اثر این مقاومت دزد مجروح و یا حتی کشته میشود ولی ضرب و جرح و یا قتل نفسی که برای دزد اتفاق می افتد ناشی از عمل خود بوده و طبق قانون دفاع مشروع محسوب شده و مجازات ندارد.

-شرایط دفاع مشروع چیست؟

برای اینکه عمل انجام گرفته طبق قانون توجیه گردد،باید شرایط ماده ۱۵۶ قانون مجازات را داشته باشد.بدین معنا که باید فرد برای دفع خطر و تجاوز و کنترل کردن رفتار مجرمانه دیگری مرتکب آن شود.در ادامه با همراه باشید.

چنانچه درخصوص آیا کتک زدن دزد مجاز است؟(شرایط دفاع مشروع) نیاز به وکیل متخصص دارید اینجا کلیک کنید تا وکیل متخصص به شما معرفی و در لحظه مشاوره تلفنی رایگان به مدت ۵ دقیقه داشته باشید.

۱-رفتار ارتکابی برای دفع تجاوز یا خطر ضرورت داشته باشد:

به این معنا که شخص باید برای دفاع از جان،مال،ناموس،آزادی خود و دیگری مقاومت کند تا جایی که متجاوز دیگر ایجاد خطر نکند.به عنوان مثال فردی که برای انجام سرقت به منزلی واردشد و صاحب خانه متوجه حضور سارق گردید و برای جلوگیری از بردن مال چوبی به دست گرفت و با او درگیر شد و حتی با چوب دزد را مصدوم کرد و حتی در صورت تسلیم نشدنش کشته شد،در اینجا رفتار صاحبخانه دفاع مشروع است ولی در صورتی که فرد سارق خودش را تسلیم کرد و صاحبخانه او را کتک بزند این دیگر دفاع نیست و طبق قانون جرم محسوب میشود.

بدین معنا که یک فرد عاقل و متعارفی احتمال تهدید و خطری نزدیک را به خود بدهد و در برابر آن اقداماتی انجام دهد و یا در برابر خطر فعلی دفاع کند.(آیا کتک زدن دزد مجاز است؟)

۳-توسل به قوای دولتی بدون فوت وقت عملا ممکن نباشد:

بدین معنا که اگر حضور نیرو انتظامی به قدری نزدیک باشد که فرد بدون آنکه با متجاوز درگیر شود بتواند نیرو های انتظامی را مطلع کند و اقدامات آنها موثر واقع شود باید این کار را انجام دهد و الا دیگر دفاعش طبق قانون مشروع نیست.

نکته:

کسی که طبق قانون و رعایت شرایط دفاع در برابر متجاوز او را مورد ضرب و جرح قرار داده و یا بکشد از مجازات قانونی معاف است و طبق قانون قصاص،دیه و زندانی نمیشود مگر آنکه از مراتب دفاع فراتر عمل کرده باشد.به این معنا که متجاوزی که خود را تسلیم کرده و باید او را در اختیار پلیس قرار داده را بزند که در این صورت از مراتب دفاع مشروع فراتر عمل کرده است.

نکته:

طبق قانون دفاع مشروع در مقابل تهاجم دیوانه،دیه به آن تعلق میگیرد که دیه او را بیت المال پرداخت میکند.

-اگر کسی در برابر سارق و یا متجاوز از مراتب دفاع مشروع فراتر عمل کند چه مجازاتی دارد؟

مطابق با تبصره(۲) ماده ۳۰۲ قانون مجازات اسلامی:

چنانچه نفس دفاع صدق کند ولی از شرایط آن تجاوز شود قصاص منتفی است لکن مرتکب به شرح مقرر در قانون به دیه و مجازات تعزیری محکوم میشود.

بنابراین کسی که حتی موارد دفاع مشروع را رعایت نکرده و متجاوز یا سارق را بزند قصاص نمیشود و به دیه فرد متجاوز و  زندان به شرطی که اصل دفاع برای دادگاه ثابت شود محکوم میشود.