قمار بازی به معنی شرط بندی بر سر هر چیزی که نتیجه نامشخصی دارد با این هدف که آنچه را که دارای ارزش اقتصادی مثل پول است، برنده شوند. این نوع شرط بندی ممکن است از هر طریقی صورت بگیرد و با هر وسیله‌ای انجام شود که در هر صورت جرم محسوب می‌شود.
-
شرایط جرم قمار و شرط بندی چه چیزهایی است؟ (مشاور حقوقی مشهد)
برای اینکه جرم قمار و شرط بندی محقق بشود، باید عناصری داشته باشد. این عناصر عبارتند از: عنصر قانونی، عنصر مادی و عنصر معنوی. هریک را جداگانه در ادامه توضیح می‌دهیم:
- جرم قمار در کدام قانون آمده است؟ (مشاور حقوقی مشهد)
عنصر قانونی جرم قمار این است که مواد ۷۰۵ تا ۷۱۱ قانون مجازات اسلامی، در مورد جرم قمار و شرط بندی صحبت کرده و تمامی اقدامات مربوط به آن را جرم دانسته است.
- چه کارهایی جرم قمار محسوب می‌شوند؟ (مشاور حقوقی مشهد)
براساس ماده ۷۰۵ قانون مجازات اسلامی، عنصر مادی جرم قمار این است که اشخاص با اسباب و وسایل قمار برای برد و باخت بازی کنند. در اینجا بردن یا باختن (نتیجه) اهمیتی ندارد. همچنین، اینکه وسیله چه چیزی یا چه چیزهایی باشد هم مهم نیست. در هر صورت، جرم قمار واقع شده است.
- اگر کسی فقط ادای قمار را در بیاورد، آیا باز هم جرم انجام داده است؟ (مشاور حقوقی مشهد)
تجاهر (تظاهر) به قمار به این معنی که شخص در منظر دیگران وانمود کند که دارد با وسایل و آلات قمار بازی می‌کند؛ به طوری که دیگران نظرشان جلب شود. براساس ماده ۷۰۵ قانون مجازات اسلامی، تجاهر به قمار یکی دیگر از عناصر مادی جرم قمار است و مجازات آن هم حبس و هم شلاق می‌باشد. یعنی برخلاف مجازات خود قمار که یا حبس یا شلاق است، مجازات تظاهر به قمار، هم حبس و هم شلاق است.
- آیا کسی که ابزار قمار را فقط نگهداری می‌کند، جرم انجام داده است؟ (مشاور حقوقی مشهد)
براساس ماده ۷۰۶ قانون مجازات اسلامی، «هر کس آلات و وسایل مخصوص به قمار بازی را بخرد یا حمل یا نگهداری کند به یک تا سه ماه حبس یا تا پانصد هزار تا یک میلیون و پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم می‌شود.»
انتخاب یک وکیل زبده و باتجربه برای جرم قمار در پرونده شما بسیار تاثیر گذار است
- اگر کسی وسایل قمار را بخواهد وارد کشور بکند، آیا قاچاق محسوب می‌شود؟ (مشاور حقوقی مشهد)
براساس ماده ۷۰۷ قانون مجازات اسلامی، «هرکس آلات و وسایل مخصوص به قماربازی را بسازد یا بفروشد یا در معرض فروش قرار دهد یا از خارج وارد کند یا در اختیار دیگری قرار دهد به سه ماه تا یک سال حبس و یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود.»
همچنین، براساس ماده ۲۱۵ قانون مدنی، خرید و فروش هر نوع وسیله‌ی نامشروعی ممنوع می‌باشد. بنابراین، نه تنها حمل و نگهداری بلکه خرید و فروش یا وارد کردن وسایل و ابزراهای قمار به کشور نیز جرم است.
- آیا ایجاد قمارخانه هم جرم می‌باشد؟
براساس ماده ۷۰۸ قانون مجازات اسلامی، «هر کس قمارخانه دایر کند یا مردم را برای قمار به آنجا دعوت نماید به شش ماه تا دو سال حبس و یا از سه میلیون تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود.» تاسیس کننده قمارخانه و واسطه‌ای که مردم را به آنجا می‌برد، مجرم محسوب می‌شوند.
- آیا کسانی هم که در قمارخانه کار می‌کنند، مجرم هستند؟
براساس ماده ۷۱۰ قانون مجازات اسلامی، «اشخاصی که در قمارخانه ها یا اماکن معد برای صرف مشروبات الکلی موضوع مواد ۷۰۱ و ۷۰۵ قبول خدمت کنند یا به نحوی از انحاء به دایر کننده‌ی این قبیل اماکن کمک نماید معاون محسوب می‌شوند و مجازات مباشر در جرم را دارند ولی دادگاه می‌تواند نظر به اوضاع و احوال و میزان تاثیر عمل معاون مجازات را تخفیف دهد.»
- قماربازی در فضای مجازای هم جرم محسوب می‌شود؟
براساس ماده ۷۰۵ قانون مجازات قمار بازی به هر وسیله‌ای که باشد، جرم است و فرقی نمی‌کند که در فضای مجازی باشد یا نباشد. مهم این است که شرط بندی بر سر امری نامعلوم انجام شود که در آن برد و باخت مطرح باشد. این جرم از جرایم رایانه‌ای محسوب شده که پلیس فتا به آن رسیدگی می‌کند.
یکی از انواع جرم قمار در فضای مجازی، سایت‌هایی است که در مورد پیش‌بینی نتایج مسابقات است مثل مسابقات ورزشی که شایع‌ترین آن پیش‌بینی فوتبال است.
این نوع سایت‌ها نیز مشمول جرم قمار شده و کسانی که این سایت‌ها را دایر و اداره می‌کنند، مطابق ماده ۷۰۸ قانون مجازات اسلامی مجرم هستند و اشخاصی که برنده می‌شوند در این مسابقات، باید اموال یا وجوهی را که برده‌اند، به صاحبانشان برگردانند.
- پیامک‌هایی که به عنوان مسابقات ارسال می‌شوند یا در اپلیکیشن‌ها هستند، آیا جرم قمار محسوب می‌شوند؟
از دیگر انواع جرم قمار، پیامک‌هایی است که در قالب سوال و جواب برای کاربران ارسال می‌شوند. این سوال‌ها معمولا سوال‌هایی آسان است که کاربران را ترغیب به پاسخگویی به آن‌ها می‌کند تا وارد مرحله قرعه‌کشی شوند. این نوع پیامک‌ها هم براساس ماده ۷۰۵ و ۷۰۸ قانون مجازات اسلامی، جرم قمار محسوب شده و برای ارسال‌کنندگان و شرکت‌کنندگان مجازات دارد.
- آیا شرکت در قرعه‌کشی‌ها و بخت‌آزمایی‌ها نیز جرم قمار می‌باشد؟ (مشاور حقوقی مشهد)
در مورد مسابقات بخت‌آزمایی یا قرعه‌کشی‌هایی که صورت می‌گیرد، چون اشخاص کار خاصی انجام نمی‌دهند و صرفا مبلغی پول می‌پردازند که وارد مسابقات شده و مقدار وجه بیشتری را برنده شوند، بنابراینف این مسابقات هم جزء جرم قمار قرار گرفته و برای برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان مجازات دارد.
- آیا کسی که قمار کرده ولی پولی برنده نشده، باز هم مجرم است؟
در جرم قمار مهم نیست نتیجه (برنده شدن) اتفاق بیفتد یعنی این جرم مقید به نتیجه نیست. لذا همین اندازه که با آلات قمار بازی شود، برای مجرم بودن کفایت می‌کند. همچنین، اگر شخصی بازنده هم باشد، باز هم مجرم است.
- اگر کسی با وسایل قمار بازی کند اما نداند که وارد قمار شده، آیا باز هم مجرم است؟
عنصر معنوی جرم قمار این است که شخص از جرم بودن قمار آگاهی داشته باشد و با علم به اینکه کاری که انجام می‌دهد، قمار است (سوءنیت عام) و با علم و عمد بخواهد که در برد و باخت شرکت کند و مال یا وجهی را برنده شود (سوءنیت خاص).
- برای شکایت از جرم قمار چیکار باید بکنم؟
شاکی باید در دادگاه عمومی محل وقوع جرم شکایت کیفری کند. همچنین، می‌تواند از طریق کلانتری اقدام کرده و کلانتری پس از انجام تحقیقات ابتدایی مانند اظهارات شهود و … گزارشی تهیه کرده و به بازپرس دادسرا ارسال می‌کند.
- رسیدگی در دادسرا:
این شکایت پس از ثبت شکواییه توسط شاکی، توسط معاونت ارجاع به یکی از شعب بازپرسی دادسرا ارسال می شود. دفتردار پس از وصول شکواییه آن را ثبت و پرونده را نزد بازپرس پرونده ارسال می کند.
بازپرس پرونده نیز پس از بررسی محتویات شکایت طرح شده، دستور احضار دو طرف دعوای کیفری را به دفتردار خود می‌دهد. در ادامه احضاریه توسط مدیر دفتر شعبه بازپرسی تنظیم و برای دو طرف ارسال می شود. هر دو طرف دعوای کیفری، روز رسیدگی در شعبه بازپرسی حضور می یابند و شاکی پرونده شکایت مندرج در شکواییه خود را دوباره مطرح می کند.
در مقابل، متهم (قمارباز یا صاحب قمارخانه و سایت‌های شرط بندی) نیز ارتکاب جرم را از سوی خود نسبت به شاکی پرونده انکار می کند؛ اما شاکی دعوا شواهد یا مدارکی را برای اثبات موضوع مجرمانه در جلسه رسیدگی دادسرا حاضر می کند. متهم پرونده نیز در دفاع ممکن است ایراداتی را به شاهد وارد کند که در این صورت دادگاه باید به این ایرادات رسیدگی نماید.
- رسیدگی در دادگاه:
ممکن است شاکی پرونده از قرار صادره به دادگاه کیفری دو شکایت کند. با ارسال پرونده به مجتمع قضایی، پرونده از سوی معاونت ارجاع به یکی از شعب دادگاه‌های کیفری ارسال می‌شود. قاضی دادگاه کیفری نیز پرونده را مطالعه می کند و دستور تعیین وقت جلسه رسیدگی می دهد. زمان رسیدگی به شاکی و متهم در قالب یک اخطاریه ارسال می‌شود.
در روز جلسه رسیدگی، شاکی و متهم در جلسه رسیدگی دادگاه حاضر می‌شوند. شاکی، دلایل خود را ارئه می کند و در قابل متهم نیز دفاعیات خود را اظهار می دارد. قاضی ضمن شنیدن به اظهارات دو طرف و بررسی مدارک و دفاعیات دو طرف تصمیم لازم را می‌گیرد.
اینکه مدارکی که شاکی ارائه می کند تا چه اندازه معتبر باشد، به رای و نظر قاضی بستگی دارد. در نهایت، ممکن است قاضی قرار صادره در دادسرا را استوار بداند یا اینکه آن را رد نماید.
- کسی که پولی را در اثر قمار از دست داده، می‌تواند شکایت کند و پول را پس بگیرد؟
براساس ماده ۶۵۴ قانون مدنی، «…دعاوی راجع به قمار و گروبندی مسموع نخواهد بود.» بنابراین، چنین شخصی نه تنها مجرم است بلکه حتی نمی‌تواند دعوای حقوقی مطالبه وجه مطرح کند.
مجازات جرم قماربازی و شرط بندی چیست؟
کسی که قمار انجام می‌دهد و شرط بندی می‌کند، براساس ماده ۷۰۵ قانون مجازات اسلامی به یکی از مجازات‌های «… یک تا شش ماه حبس و یا تا ۷۴ ضربه شلاق…» محکوم می‌شود.
اگر شخص تجاهر به قمار بکند، هر دو مجازات باهم را دارد. تاسیس و دایر کردن قمار خانه نیز مجازات «… شش ماه تا دو سال حبس و یا از سه میلیون تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی…» دارد. همچنین، خرید و فروش و نگهداری و … ابزار و آلات قمار، جرم می‌باشد.
- پس از دستگیری شخص قمارباز، تکلیف وسایل قماربازی او چه می‌شود؟
براساس ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی، «تمام اسباب و نقود متعلق به قمار حسب مورد معدوم یا به عنوان جریمه ضبط می شود.» براساس این ماده هر مالی که از راه قمار به دست بیاید و فرقی ندارد که وسیله، منزل، زمین، یا وجه نقد و … باشد، برحسب نظر قاضی یا از بین می‌رود (معدوم) یا به عنوان جریمه به نفع دولت ضبط می‌شود.
- اگر کلانتری به جرم قمار در محل رسیدگی نکند، آیا خودش هم شریک جرم محسوب می‌شود؟
براساس ماده ۷۱۱ قانون مجازات اسلامی، «هرگاه یکی از ضابطین دادگستری و سایر مامورین ذی صلاح از وجود اماکن مذکور در مواد (۷۰۴)و(۷۰۵)و(۷۰۸)یا اشخاص مذکور در ماده (۷۱۰)مطلع بوده و مراتب را به مقامات ذی صلاح اطلاع ندهند یا برخلاف واقع گزارش نمایند در صورتی که به موجب قانونی دیگر مجازات شدیدتری نداشته باشند به سه تا شش ماه حبس یا تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم می شوند.»
- اموالی که از راه قمار بازی به دست می‌آیند، به دست چه کسی می‌رسند؟
براساس ماده ۸ قانون اجرای اصل ۴۹ قانون اساسی مصوب ۱۳۶۳، «اگر صاحب مال مشخص است باید به آن‌ها داد و اگر مشخص نیست در اختیار ولی امر قرار داده می‌شود و اگر مقدار آن معلوم نباشد ولی صاحب مال مشخص است باید با صاحب مال مصالحه کند ولی اگر صاحب مال مشخص نیست باید خمس مال را در اختیار ولی امر قرار دهد.»
- چطور می‌توان بدون حضور در دادگاه از جرم قمار شکایت کرد؟
در صورتی که شاکی از وکیل متخصص در زمینه جرم قمار برای طرح شکایت خود استفاده نماید، نیازی به حضور وی در دادگاه نخواهد بود و وکیل می‌تواند از ابتدا تا انتهای فرآیند رسیدگی را پیگیری و رسیدگی کند.
