تشویق های مالیاتی و یا به تعبیری دیگر مشوق های مالیاتی در کنار وظیفه پرداخت مالیات که بر عهده هر فردی است تدبیری حمایتی از قانون گذار برای مودیان خوش حساب مالیاتی است که به جهت خوش حسابی خود و پرداخت به موقع مالیات به آن ها تعلق می گیرد.
مالیات چیست؟
در واقع مالیات حق دولت است و یکی از منابع درآمد دولت جهت تامین هزینه های جاری کشور است که از کلیه افرادی که به کسب و کاری اشتغال دارند اخذ می گردد و البته شیوه پرداخت مالیات به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم است.
شیوه مستقیم پرداخت مالیات چنین است که افراد با تکمیل فرم اظهارنامه مالیاتی به شخصه منابع درآمد خود را به سازمان امور مالیاتی اطلاع می دهند و سازمان امور مالیاتی نیز میزان درآمد متعلقه به این افراد را تعیین می نماید و پس از مشخص شدن این مبلغ توسط سازمان امور مالیاتی، چنانچه مودیان مالیاتی اعتراضی بر مبلغ مشخص شده توسط سازمان امور مالیاتی نداشته باشند.
در این صورت آن را پرداخت می نمایند و اگر معترض باشند که می توانند اعتراض خود را به مبلغ تعیین شده مالیاتی توسط سازمان امور مالیاتی اعلام نمایند. در باب اعتراضات مالیاتی مقاله ای مجزا تدارک دیده شده است که چنانچه تمایل به دریافت اطلاعات تکمیلی در این زمینه دارید بهتر است به مقاله اعتراضات مالیاتی مراجعه نمایید.
مشوق های مالیاتی چیست؟
مشوق های مالیاتی جایزه خوش حسابان مالیاتی است که قانون گذار برای مودیان مالیاتی در نظر گرفته است. در حقیقت مشوق های مالیاتی و یا همان تشویق های مالیاتی مجموعه ای از قوانین مالیاتی هستند که به سبب انگیزه و تشویق مودیان مالیاتی تدارک دیده شده اند.
چراکه گاها افرادی که با فلسفه مالیات آشنا نیستند معمولا به دنبال طرقی هستند که بتوانند مالیات را پرداخت ننمایند و بدین جهت راه های متفاوتی را جهت نپرداختن مالیات در پیش می گیرند که البته همین امر سبب می شود در آتیه به جهت نپرداختن مالیات و یا تاخیر در پرداخت به جریمه های سنگین مالیاتی دچار شوند.
از این رو قانون گذار به جهت ایجاد انگیزه برای مودیان مالیاتی در پرداخت مالیات و عدم تاخیر در آن تدبیری را با عنوان مشوق های مالیاتی در نظر گرفته است که تشویقات مالیاتی در حکم جایزه برای مودیان خوش حساب مالیاتی است که گاها می تواند به صورت معافیت های مالیاتی خود را نشان دهد و گاهی به صورت تخفیف های مالیاتی در نظر گرفته شود.
در واقع تشویق های مالیاتی به افرادی تعلق می گیرد که نظم و ترتیب لازم را در پرداخت مالیات داشته باشند و اظهارنامه های مالیاتی خود را به موقع تکمیل و تحویل سازمان مالیاتی بدهند و سازمان امور مالیاتی نیز به جهت نظم و ترتیب مودیان مالیاتی و پرداخت به موقع مالیات، به این افراد خوش حساب تشویقات مالیاتی می دهد.
سوال: مشوق های مالیاتی شامل چه افرادی می گردد؟
پاسخ: تشویقات مالیاتی بر خلاف معافیت های مالیاتی که تنها شامل افراد حقوقی اعم از شرکت های صنعتی و تولیدی و… است شامل افراد خاصی نمی شود و همه افراد را اعم از افراد حقیقی و حقوقی را شامل می گردد و همه افراد حقیقی و حقوقی می توانند از تشویق های مالیاتی استفاده نمایند و منع خاصی جهت انتفاع افراد از تشویقات مالیاتی وجود ندارد.
همچنین بخوانید:
فرار از مالیات چه مجازاتی داره؟
با انواع تشویق های مالیات آشنا شوید
تشویق های مالیاتی و یا به عبارت عام تر مشوق های مالیاتی مجموعه قوانینی است که جهت ایجاد انگیزه برای مودیان مالیاتی به جهت پرداخت به موقع مالیات در نظر گرفته شده است که برخی از این تشویق ها به صورت معافیت های مالیاتی و برخی دیگر به صورت معافیت های مالیاتی می باشد. که به توضیح و بررسی آن ها پرداخته می شود. قانون گذار در ماده ۱۸۹ قانون مالیات های مستقیم درباره تشویق های مالیاتی چنین آورده است:
” اشخاص حقوقی و همینطور اشخاص حقیقی چنانچه طی سه سال متوالی ترازنامه و حساب سود و زیان و دفاتر و مدارک آنان مورد قبول قرارگرفته باشد و مالیات هرسال را در سال تسلیم اظهارنامه بدون مراجعه به هیأتهای حل اختلاف مالیاتی پرداخت کرده باشند معادل پنج درصد (۵%) اصل مالیات سه سال مذکور علاوه بر استفاده از مزایای مقرر در ماده (۱۹۰) این قانون به عنوان جایزه خوش حسابی از محل وصولی‌های جاری پرداخت یا در حساب سنوات بعد آنان منظور خواهد‌شد. “
قانون گذار تشویقات مالیاتی را به وضوح در ماده مزبور آورده است و مشوق های مالیاتی را شامل مودیانی قرار داده است که در طی سه سال به صورت متوالی ترازنامه و حساب سود و زیانی را که در اظهارنامه های مالیاتی مشخص می نمایند با آنچه سازمان امور مالیاتی مشخص می نماید هم خوانی داشته باشد و این افراد بدون اینکه وارد هیات های حل اختلاف مالیاتی شوند بابت اعتراضات مالیاتی، مالیات مقرره توسط سازمان امور مالیاتی را پرداخت نمایند.
در این صورت به عنوان جایزه ای جهت خوش حسابی، سازمان امور مالیاتی به آن ها تشویقی را اعطا می نماید و آن این است که، پرداخت ۵ درصد از اصل مالیاتی که طی ۳ سال مزبور به آن ها تعلق گرفته است را از محل وصولی های جاری پرداخت می گردد و همینطور این مودیان از مزایای مقرر در ماده ۱۹۰ قانون مالیات مستقیم نیز منتفع می گردند . اما سوال ایجاد می شود که معافیت های ماده ۱۹۰ قانون مالیات های مستقیم شامل چه مزایایی می گردد.
قانون گذار در ماده ۱۹۰ قانون مالیات های مستقیم چنین آورده است که:
” علی الحساب پرداختی بابت مالیات عملکرد هرسال مالی قبل از سر رسید مقرر در این قانون برای پرداخت مالیات عملکرد موجب تعلق جایزه‌ای معادل یک درصد (۱%) مبلغ پرداختی به ازای هر ماه تا سر رسید مقرر خواهد بود که از مالیات متعلق همان عملکرد کسر خواهد شد. پرداخت مالیات پس از آن موعد موجب تعلق جریمه‌ای معادل ۵/۲% مالیات به ازای هر ماه خواهد بود.
مبدأ احتساب جریمه در مورد مودیانی که مکلف به تسلیم اظهارنامة مالیاتی هستند نسبت به مبلغ مندرج در اظهارنامه از تاریخ انقضای مهلت تسلیم آن و نسبت به مابه الاختلاف از تاریخ مطالبه و در مورد مودیانی که از تسلیم اظهارنامه خودداری نموده یا اصولا مکلف به تسلیم اظهارنامه نیستند، تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه یا سررسید پرداخت مالیات حسب مورد می‌باشد.
تبصره ۱ ـ مودیانی که به تکالیف قانونی خود راجع به تسلیم به موقع اظهارنامه یا ترازنامه و حساب سود و زیان و پرداخت یا ترتیب دادن پرداخت مالیات طبق اظهارنامه یا ترازنامه و حساب سود و زیان و حسب مورد ارائه به موقع دفاتر و اسناد و مدارک خود اقدام نموده‌اند در موارد مذکور در مادة (۲۳۹) این قانون، هر گاه برگ تشخیص مالیاتی صادره را قبول یا با ادارة امور مالیاتی توافق نمایند و نسبت به پرداخت مالیات متعلقه یا ترتیب دادن پرداخت آن اقدام کنند از هشتاد درصد (۸۰%) جرایم مقرر در این قانون معاف خواهند بود. همچنین، در صورتی که این گونه مودیان ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ برگ قطعی مالیات نسبت به پرداخت یا ترتیب دادن پرداخت آن اقدام نمایند از چهل درصد (۴۰%) جرایم متعلقه مقرر در این قانون معاف خواهند بود.
تبصره ۲ ـ چنانچه فاصلة تاریخ وصول اعتراض مودی نسبت به برگ تشخیص مالیات تا تاریخ قطعی شدن مالیات از یک سال‌تجاوز نماید، جریمه دو و نیم درصد (۵/۲%) در ماه موضوع این ماده نسبت به مدت زمان بیش از یک سال مذکور تا تاریخ ابلاغ برگ قطعی مالیات قابل مطالبه از مودی نخواهد بود. سازمان امورمالیاتی کشور مکلف است ترتیباتی اتخاذ نماید که رسیدگی و قطعیت یافتن مالیات مودیان حداکثر تا یک سال پس از تاریخ تسلیم اعتراض آنان صورت پذیرد. “
یکی دیگر از انواع تشویقات مالیاتی در ماده ۸۱ قانون مالیات های مستقیم آمده است که البته در این ماده فعالان در زمینه فعالیت‌های کشاورزی، دامداری، دامپروری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغان داری، احیای مراتع و همینطور جنگلها، باغات اشجار از هر قبیل و نخیلات را از پرداخت مالیات معاف نموده است.
از انواع دیگر تشویق های مالیاتی می توان به ماده ۱۲۳ قانون مالیات های مستقیم اشاره نمود که در این ماده قانون گذار تشویقی را برای مودی مالیاتی که منافع مالی به طور دائم و یا موقت به صورت بلاعوض به وی واگذار شده است، در نظر گرفته است و مقرر داشته است که این افراد
مالیات منافع هر سال را در سال بعد پرداخت کنند و این امر نوعی تخفیف و تشویق برای این افراد است. و اما یکی دیگر از انواع مشوق های مالیاتی و یا همان تشویق های مالیاتی ماده ۱۳۸ قانون مالیات های مستقیم است که مقرر داشته است که اشخاصی که آورده نقدی برای تأمین مالی پروژه ای ارائه می دهند و یا طرح و سرمایه ی در گردش بنگاه های تولیدی را در قالب عقودی مشارکتی ایجاد می نمایند،
چنین افرادی به جهت این عمل برابر ماده ۱۳۸ قانون مالیات های مستقیم معادل حداقل سود مورد انتظار عقود مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار، از پرداخت مالیات بر درآمد معاف می شوند و برای پرداخت‌کنندگان سود، معادل سود پرداختی مزبور به‌عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی می شود. موارد دیگری از جمله ماده ۱۴۱ و ۱۴۳ قانون مالیات های مستقیم نیز معافیت های مالیاتی و اعمال تشویقات مالیاتی را بیان داشته است که به جهت جلوگیری از اطاله کلام از توضیحات آن خودداری می شود.
مشاوره حقوقی تشویق های مالیاتی
اگرچه تعداد بی شماری از افراد هنوز با معنا و مفهوم و فلسفه پرداخت مالیات آشنایی کافی ندارند اما تعداد بی شمار دیگری از افراد به این باور رسیده اند که مالیات یکی از منابع درآمد دولت به جهت هزینه های جاری است و هر فردی که در جامعه زندگی می نماید و کسب درآمد می کند بایستی مالیات درآمد خود را پرداخت نماید.
البته بدین منظور لازم است که اظهارنامه های مالیاتی تکمیل گردد که در باب اظهارنامه های مالیاتی در مقاله ای مجزا توضیحات تکمیلی داده شده است. و اما افرادی که مالیات های خود را به موقع پرداخت می نمایند مستحق این هستند که از تشویق های مالیاتی مقرر شده در قانون که شامل معافیت ها و تخفیف های مالیاتی است بهره مند گردند.
اما به جهت عدم اطلاعات کافی و عدم تسلط بر قانون مالیات بسیاری از افراد با این نوع از مشوق های مالیاتی و اینکه تشویقات مالیاتی به چه کسانی تعلق می گیرد آشنا نیستند. از این رو توصیه می شود جهت کسب اطلاعات لازم در باب مالیات و یا نحوه تعلق تشویقات مالیاتی با مشاور حقوقی و یا وکیل مالیاتی متخصص مشاوره و هم فکری نمایید.
مشاوره مالیاتی با وکیل مالیاتی از این جهت که مالیات حقی بر گردن همه افراد اعم از حقیقی و حقوقی است برای همگان ضروری است. اما یافتن منبع جهت مشاوره حقوقی مالیاتی نیز بحث دیگری است که بایستی در انتخاب مشاور حقوقی و وکیل منتخب دقت لازم به عمل بیاید.
چرا که مالیات و تشویق های مالیاتی و…. از امور تخصصی هستند که نیازمند اشراف کامل بر قوانین مالیاتی هستند. فلذا توصیه می شود حتما مشاوره حقوقی مالیاتی را صرفا با وکیل مالیاتی متخصص که اشراف کامل بر قوانین مالیاتی دارد، انجام دهید.
