فسخ به چه معناست؟
در فسخ ازدواج شرایطی پیش میآید که به موجب آن میتوان عقد را باطل کرد،
یعنی زن یا مرد در شرایط معینی می توانند بدون رعایت مقررات و تشریفات خاص طلاق، عقد را فسخ کنند،
اگرچه برای اثبات آن شرایط باید به دادگاه مراجعه کنند، اما طلاق مستلزم یکسری سلسله مراتب ویژهای است که انحلال عقد را دشوارتر از فسخ آن می سازد.
مواردی که برای زن حق فسخ ایجاد می کند:
عیوب ذیل در مرد موجب حق فسخ برای زن خواهد شد:طبق این ماده اگر مرد بعد از ازدواج دچار عیوب زیر در رابطه زناشویی خود شود، حق فسخ برای زن به وجود میآید.۱- خضاء: به معنای کشیدن بیضه های مرد یا کوبیدن آنها است و این عمل، مرد قادر به انزال نیست.۲- عنن به شرطی این که ولو یکبار عمل زناشویی را انجام نداده باشد.به معنای از بین رفتن میل و توانایی آمیزش جنسی است.۳- مقطوع بودن آلت تناسلی به اندازه ای که قادر به عمل زناشویی نباشد.اگر زن قبل از عقد به این عیوب آگاه باشد و با علم به این موارد ازدواج کند، حق فسخ برای او از بین می رود.
مواردی که برای مرد حق فسخ ایجاد می کند:
عیوب ذیل در زن موجب حق فسخ برای مرد خواهد بود:۱- قرن: استخوانی در فرج که مانع روابط زناشویی می گردد.۲- جذام: بیماری عفونی و مسری با زخم های شدید است که در اثر آن اعضا خشک و گوشت بدن می ریزد.۳- برص: نوعی بیماری پوستی که بر اثر آن لک های معمولا بزرگ سفید یا سیاه در بدن پدید می آید.۴- افضاء: یکی شدن مجرای بول و حیض را می گویند.۵- زمین گیری۶- نابینایی از هر دو چشم
جنون
جنون هر یک از زوجین به شرط استقرار اعم از اینکه مستمر یا ادواری باشد برای طرف مقابل موجب حق فسخ است.(مطابق ماده ۱۱۲۱ قانون مدنی)جنون به دو صورت است.۱- جنون دائمی ۲- جنون ادواریجنون دائمی: به معنای آن است که فرد به صورت همیشگی دچار حالت جنون است.جنون ادواری: جنونی است که مستمر نیست و متناوب است. مثلاً ۶ ماه جنون دارد، ۶ ماه سالم است.در هر دو صورت برای طرف مقابل امکان فسخ به وجود می آید.
تدلیس:
تدلیس در لغت به معنی فریب دادن، پنهان کردن و تاریک ساختن است.در اصطلاح حقوقی تدلیس به معنای عملیاتی که موجب فریب طرف معامله شود.به عبارت دیگر تدلیس عبارت است از پوشاندن عیبی در مال یا یک صفت یا امتیازی غیر واقعی درمال.در عقد نکاح چنانچه شخصی عمداً خود را واجد کمالاتی از قبیل تحصیل عالیه، تمکن مالی، عنوان شغلی مهم و… معرفی کند، طرف مقابل در صورت آگاهی بعد از نکاح می تواند عقد را فسخ کند.آنچه در تدلیس مهم است، وجود سوء نیت و قصد فریب طرف مقابل است.
با گفتن لفظ ان یا انجام عملی، نکاح را فسخ می کند،
اما مانند طلاق باید به دادگاه مراجعه نمود و پس از صدور حکم، فسخ نکاح را در دفتر ازدواج و طلاق ثبت نمود.